Nac nac qaboow

Nac naq qaboow

Taraq

Iiraan oo dagaal afka ah ku heeysa sacuudiga

Boqortooyada Sucuudiga ayaa markale beenisay eedaha ka soo yeeray Iiran ee ah inay gudashada
xajka ay si qalad ah u maareeyeen.
Arrintan ayaa dababa socota dhimashada 760 qof oo ku dhimatay ciriiriga Jamaratka.
Wasiirka arrimaha dibadda ee Sucuudiga, Cadel al- Jubeyr, waxa uu Iiraan ku eedeeyay in siyaasad ay u badaleen musiibada ay ku dhinteen dad
gudanaayay waajibaadka xajka.

Hogaamiyayaasha Iiraan ayaa iska dhigaya kuwa ka careysan dhibaatada, waxayna Sucuudiga ku
eedeeyeen maamul xumo. Madaxweynaha dalka Iiraan Xasan Ruuxani ayaa
khudbadiisa Qaramada Midoobeey u adeegsada inuu sii xoojiyo weerarka afka ah ee dalkiisa uu ku
hayo boqortooyada Sucuudiga.

Mr Ruuxani waxa uu sheegay in Iiraan ay dooneyso in la baaro waxa sababay musiibada ay ku
dhinteen qaar ka mid ah xujeyda.

Labadii maalin ee la soo dhaafay, hogaamiyayaasha Iiraan waxa ay ku celcelinayeen
inay ka xanaaqsan yihiin dhacdada oo ay ku dhinteen ugu yaraan 130 Iiraan u dhashay.
Hogaamiyaha dhanka diinta ugu sareeya Sucuudiga, Mufti Sheekh Cabdul Caziz bin-
Cabdullah al-Sheekh, waxa uu sheegay in wixii ka dhacay Jamaratka ay ahayd arrin ka baxsan waxa
uu bini aadamka maamulo. Bbcsomlia

Shiicadu ma islaam baa?

Shiicadu
ma tahay ummad Islaam ah?Bal aynu eegno
muctaqidaadkooda marka hore.
1. Abuu Bakar Siddiiq oo ahaa labeeyahii godka
kuwehliyey xilligii Hijrada Rasuulka ee dhanka
Madiina iyo rafiiqii nebiga (NNKH), ee maal iyo
nafba garab joogay nebiga (NNKH), ee gabadhiisa
uu qabay nebiga (NNKH), ee uu nebigu (NNKH)
xaggiisa ka yiri "Qofkastaaba wuxuu ii galay waan
u guday illaa Abuu Bakar mooyaane, isagu
abaalkiisu ma gudi karo, kaliya waxaa gudi kara
Allaah. Haddii aan basharka khaliil ka dhigan lahaa,
Abuu Bakar baan Khaliil ka dhigan lahaa, laakiin
saaxiibkiin (Nebiga), waxaa khaliil ka dhigtay
Allaah". Waa ninka uu xaggiisa ka yiri "Xira
albaabada oo dhan albaabka Abuu Bakar
mooyane", waa ninka markii la weydiiyey Rasuulka
(NNKH) dad yaad ugu jeceshahay, uu yiri
"Caa'isha", Ragga baan kuweydiinnay marka la
yirina yiri "Aabbaheed (Abuu Bakar)". Waa ninka uu
nebigu (NNKH) ugu bishaareeyey inuu Jannada geli
doono, bal' ee waa ninka uu nebigu (NNKH), ku yiri
"Waxaan rajaynayaa inaad kamid noqoto kuwa ka
geli doono albaabka Rayaan Jannada". Waa ninkii
uu nebigu (NNKH) amray ee salaadda dadka
tujinayay muddo dhowr iyo toban casho ahayd oo
uu nebigu noolaa balse uu xanuunsanaa, waana
ninka uu nebiga (NNKH), salaadda ku daba xirtay
ee iimaamka u noqday kheyru Khalqillaah. Ninkan
bay gaal ku sheegeen Shiicadu, ninkan bay
yiraahdaan waa malcuun. Haddaba haddaynu
niraahdo dadkani waa Islaam, miyaanay arrintu
noqoneyn in xabiibkeenna wuxuu sheegaya oo
dhan aynu been kasoo qaadno?
Hadday iyagu ku oranayaan naar buu galaa,
nebiguna (NNKH) uu ugu bishaareeyey inuu
Jannada galaya, kee baa run sheeg aan kasoo
qaadnaa iyaga ama nebigeenna suubban (NNKH)?
2. Haddaadan ogeyn waddanka Iraan waxaa
kunoolaan jirey dad badan oo Sunni ah, laakiin
waala dabar gooyey, waxaana maanta looga
dabbaal degaa mowtka ama geerida Cumar bin
Khaddaab Ilaahay haka raalli noqdee, iyadoo gaalkii
weynaa ee Majuusiga dab caabbudka ahaa ee
Cumar bin Khaddaab dileyna waddankaasi looga
yaqaan "Baabaa Al Mukarram", yacni aabbihii
karaameysnaa. Sababtu mataqaan?
Cumar bin Khaddaab wuxuu ahaa amiirkii
waqtigiisa la furtay dhulkaasi Furus, waqtigiisii
ayayna burburtay boqortooyadii Al Maddaa'in iyo
Bahuraasiir ee dhulkaasi Beershiya. Sidaas darteed
waxay Majuustu u arkaan illaa maantana ay Iiraan
u aragtaa inuu Cumar bin Khaddaab cadawgii
kowaad ee Furus uu ahaa.
Cumar bin Khaddaab, waa amiirkii Mu'miniinta ee
labaad, wuxuu dhalay gabadhii uu Rasuulka
(NNKH) qabay ee Xafsa bint Cumar, wuxuuna
nebigu (NNKH) ugu bishaareeyey inuu geli doona
Jannada. Waa ninka uu ku yiri "Hadduu Cumar,
waddo qaado Shaydaankuna (wuu ka leexdaa)
wuxuu qaadaa waddo kale". Waa ninka uu Cali bin
Khaddaab ku tilmaamaya in Quraanka iyo hadalka
Cumar ay iswaafaqi jireen, waa ninka uu nebigu
(NNKH) ugu bishaareeyey gurigiisa Jannada intuu
soo arkay. Ninkaas bay gaallimo ku sheegaan, oo
ay lacnadaan, kuna sheegaan malcuun muteysan
doono naarta Ilaahay, maya ee ay xusaan
geeridiisa ayagoo ku faraxsan, gaalkii dileyna ay u
baxsadeen magac lamacno ah "Aabbihii
Karaameysnaa". Haddaba ummaddaasi ma Muslim
ama Islaam baa?
3. Cuthmaan bin Cafaan, wuxuu ahaa amiirkii
labaad ee Mu'miniinta iyo Khaliifkii saddexaad.
Wuxuu ahaa ninkii uu xaggiisa ka yiri Rasuulka Alle
(NNKH) "Miyaanan (Caa'ishaay!!) ka xishooneyn,
nimay Malaa'iktu ka xishoota (Cuthmaan)"? Waa
ninka uu nebigu (NNKH) u guuriyey labadiisii
gabdhood ee Ruqayah iyo Ummu Kaltuum. Markay
midi kadhimatay buu tii kale u guuriyey. Tii
labaadna markay ka dhimatay wuxuu yiri "Haddii
aan mid saddexaad ay ii joogi lahayd, waan kuu
guurin lahaa". Wuxuu ugu bishaareeyeey inuu
Jannada geli doono. Wuxuu yiri "Yaa inoo iibiya
ceelka Ruumah oo yeelan doono halkii dar
(wadaanba) dar ka kheyr badan oo Jannada
dhexdeeda ah"? Saa Cuthmaan baa kacay oo
iibiyey. Ninkaas fadliga badan bay la lacnadaan
Shiicadu kuna sheegaan inuu yahay malcuun
muteysan doono caro iyo cadaab Alle. Haddaba
kooxdan haddaynu nidhaano waa Islaam, sow
arrinku noqon mahaya inaanu ku xukminno
nebigeenna qiimaha badan inuu yahay beenaale?
4. Asxaabtii nebiga (NNKH) oo ay ku jiraan
Badriyiintii iyo kuwii ka qeyb qaatay heshiiskii
Xudeybiyah iyo Baycadii loo yaqaannay
BAYCATUR- RIDWAAN, bay dhammaan ku
xukmiyaan inay gaalloobeen. Ogow aayada Quraan
ah ayuu Ilaahay soo dejiyey oo uu dhammaan
asxaabtii ka qeyb qaadatay baycadaasi uu uga
raalli noqday. Raggii Baycadaasi ka qeyb galay
waxay tiradoodu ahayd 1400 saxaabi, balse
Shiicadu maanta dhammaantood saxaabadaasi
waxay ku xukmiyaan inay yahiin kufaar, ama kuwa
gaalloobay nebiga (NNKH) ka dib.
5. Caa'isha oo aynu ognahay martabaddii ay ka
joogtay Rasuulka Alle (NNKH), agtiisa, oo uu ku
geeriyooday dhabteeda, gurigeedana lagu aasay,
aadna uu u jeclaa, oo dad dhan uu ayada ugu
jeclaa, sida mar Camar bin Al Caas intuu weydiiyey
Rasuulka (NNKH), Rasuul Alloow (NNKH) dad yaad
ugu jeceshay"? Suu yiri "Caa'isha", markaasuu yiri
"Raggaanu kuweydiinnay"? Markaasuu yiri
"Aabbaheed".
Mar baa duullaankii Muraysiic ama Banii Mustaliq
hadba sidaad u taqaan ay Caa'isha Rasuulka
(NNKH) u raacday, goor habeen ah, baa ayadoo
kortag u baxday ciidamadii oo degen, baa Rasuulku
(NNKH) wuxuu amray in la dhaqaaqo, oo la
guureeyo. Caa'isha inay huuddajkeeda kujirta baala
mooday, dabeetana awrkii baala saaray huuddajkii
oo sidaas bay saxaabadii ku dhaqaaqeen. Caa'isha
kol dambooy meeshii timid, mise waaba cidlo.
Waxay istir, waala soo laaban doonaa markii lagu
tebo, ee iska sug illeen meel mataqaanide. Halkii
bay hurdo la tegtay. Subxadii baa waxaa arkay
saxaabi hurdo weynaa oo hurdo weyni ciidamada
uga hari jiray oo halkaasi ku haray, kaasoo la oran
jiray Safwaan bin Mucaddal. Kadib baa asagoo
yaabban oo subxaanalleysanaya oo leh, waa afadii
Rasuulka Alle (NNKH) buu u keenay awrkiisii.
Dabeetana wuu ka durkay, markay fuushay buu
hoggaanka u qabtay oo ciidamadii ka daba geeyey.
Munaafiqiintii baa arrintaasi ka faa'iideysatay oo
Caa'isha dacaayad u gelisay suuqa. Muddo bil
kadib baa Allaah wuxuu soo dejiyey aayada xiriir ah
oo 11 ka kooban, kuwaasoo ku jira suuradda An
Nuur, uuna ku beriyeelayaa Caa'isha. Aayadahaasi
Caa'isha lagu beriyeelay oo Ilaahay ceebtii kaga
meydhay, Shiicadu mawaanay aaminsanayay?
Illeen waxay iyagu yiraahdaan "Caaisha xumaan
bay maalintii Muraysiic kudhacday". Ma iyagaa run
sheegaya mise Allaah? Dadkani dafirsan 11
aayadood oo kamid ah aayadaha Rabbaaniga ee
Quraanka miyay yahiin Muslimiin?
Waxay aaminsan yahiin inay Caa'isha tahay
gabadhii dishay Rasuulka Alle (NNKH) oo ay
sumeysay, waxaanay agtooda uga yaqaanaan
malcuunad. Qofka qaadanaya mad-habta
Shiiciguna waa inuu marka hore qiraa towxiidka,
iyo wilaayada Cali, dabeetana uu ka beri noqdaa
misna uu lacnadaa labadii Sheikh Abuu Bakar iyo
Cumar, kadibna uu lacnadaa Cuthmaan, Xafsa
(xaaskii nebiga) iyo Caa'isha (xaaskii nebiga).
Markaas baad noqoneysaa Shiici.
6. Shiicadu qofkii ugu horreeyay ee ciqaaba wuxuu
ahaa Cali bin Abii Taalib, waayo, asagoo nool ayay
Ilaahnimo ku sheegeen, markaasuu gubay,
markaasay yiraahdeen "Haddeer uunbaan sii
ogaannay inana inaad tahay Ilaaha dhabta ah,
waayo waxbaadba cadaabaysaa".
7. Shiicadu waxay aamisan yahiin in Quraanka
gacanteenna ku jira uusan dhamaystirneen,
waxayna hayaan Quraan saa'id ah oo loo yaqaan
Musxaf Faatimi, kaasoo ay ku sheegeen inuu yahay
Quraan ay haysay Faatima, oo uu Abuu Bakar
diiday inuu qoro.
8. Dadkii Xuseen bin Cali shirqoolay ee uga baxay
ballanta waxay ahaayeen Shiicadii reer Ciraaq. Ma
ogtahay Shiicadu waxay aad uweyneyaan Xuseen,
in kabadan weyneynta Cali iyo Xasan oo labaduba
ka fadli badan Xuseen? Sababtuna waxay tahay
Xuseen wuxuu qabay gabar ka dhalatay masjuustii
dabka caabbudi jirtay ee Iraan ama Persia. Taasoo
uu dhalay boqorkii xukunka laga tuuray oo la oran
jirey Yazdajrid. Gabadhaasi, waxay u dhashay
Xuseen, wiilkiisa Cali bin Xuseen oo loo yaqaanay
Zaynulcaabbidiin. Haddaba jeceylka afka baarkiisa
ah ee ay sheeganayaan waa been iyo turufo aanan
jirin. Waa kuma midka oran kara Abuu Bakar
Siddiiq baan ka jeclahaa nebiga (NNKH)? Waa
kuma kan oran kara waxaan ka jeclaa Cali iyo
Xasan iyo Xuseen iyo Faatima, iyo dhammaan
aalubeydka? Waa kuma qofka kaga dhowris badan
asxaabta nebiga (NNKH) xagga aalubeydkiisa?
Waa maya, waa cidna.
Shiicadu marka laga reebo qolada la yiraahda
Zaydiyada oo ah firqo aad u yar, inta kale waa dad
ictiqaadsan waxyaabahaasi ka hor imanaya
runnimada iyo xaqa Islaamka.
Qola Zaydiyada la yiraahdo waxay aaminsan yahiin
iyagu in Cali iyo Xasan iyo Xuseenba ay yahiin
macsuumiin (waana dembi), iyo inay ka fadli badan
yahiin dhammaan asxaabta sida Abuu Bakar iyo
Cumar iyo Cuthmaan...
Sidoo kale waxay qoladaasi aaminsan tahay
asxaabtu oo dhan inay yahiin asxaabtii nebiga
(NNKH), oo aanay gaalloobin. Marka Zaydiyada oo
qolo dambaabtay uun ah laakiin xero Islaam ku
jirta mooyaane, inta kale oo ah Ithnaacashariyada
waa kuwa aanan Islaam raad ku lahayn, waana
cadaw ku fikiraya inay tirtiraan jiritaanka qofka
Islaamka ah ee sunniga ah.
Zaydiyada marka loo fiiriya Shiicada kale waa wax
aanan dhamayn 5%, inta kale Shiicadu waa qolo
aanan ku jirin hero diin iyo Islaam. Shiicadu waxay
u kala baxdaa dhowr qeybood. Dowladdii
Faatimiyada ee Shiicadu ay hoggaaminaysay,
waxaa lagu tiriyaa inay tahay mid kamida dhibihii
ugu weynaa ee Islaamka soo gaaray. Dowladdaasi
waxay keentay wax badan oo khuraafaad ah, iyo
inxiraaf diini ah. Ninkii la oran jirey Xaakim bi
Amrillaah ee kamidka ahaa Cubeydiyada, wuxuu
ahaa nin soo maray dowladdaasi, wuxuuna
sheegtay mar inuuba yahay Ilaah. Ninkaas mar buu
amray in lasoo saaro qabriga nebiga (NNKH), oo
Madiina ku aasnaa, laakiin Ilaahay baa duufaan u
diray ragguu u diray halkaasi oo ka dhowray.
Nimankii Maanquulka ama Tataarka la oran jiray,
wixii Muslimiinta u jebiyey waxay ahaayeen qolada
Shiicada ah. Firqada Ismaaciiliyada oo kamid ah
Athnaacashariyada Shiicada ayaa ahayd qoladii
madaxjebinta ku dhamayn jirtay madaxda iyo
shacabka Islaamka, taasoo ay soo adeegsan jireen
dowladihii deriska la ahaa Islaamka.
Shiicadu waxay aaminsan tahay in Xaramaynka
Makkah iyo Madiinah ay haystaan niman aanan
Islaam ahayn, oo ay ku sheegeen Sunniyiinta.
Waxaanay rumeysan yahiin in maalin maalmaha
kamid ah ay ka xorreyn doonaan oo ay furan
doonaan Xaramka Makkah iyo kan Madiinah.
Xukuumadda Iiraan calaaqaadka ay la leedahay
dowladaha Khaliijka waa mid aad u xun, siiba
waqtigii AxmeddiNajat aad buu u sii xumaaday
xidhiidhkii u dhexeeyay. Jawaasiis ayaa maalin
kasta lagu qaban jiray Dubai iyo Riyadh, kuwaasoo
ah niman mukhaabaraad Iiraaniyiin ah. Kaliya
waxay intaasi raadinayaan sidii ay ku qabsan
lahaayeen ama ay khalkhal ku gelin lahaayeen
dhulka xurmeysan.
Toddobaatameeyadii ninkii Mahdiga sheegtay ee
Shiicada ay soo hubeysay iyo taariikhdii ka
dhacday Kacbada waa mid qoron oo laga qisooda
tan iyo maanta.
Dhibaatada ay Suuriya ku haysa Shiicadu iyo
burburinta dhulkii barakaysnaa ee Shaam iyo
taariikhdiisa waa mid aanan indhaha kaqarsooneyn.
Immika boqolkiiba 15 (15%) Muslimiinta dunida
ayaa ah inta lagu qayaasa qolada Shiicada, laakiin
way sii kordayaan, iyagoo adeegsanaya
warbaahinta iyo gargaarka ay gaarsiinayaan dadka
ducful iimaanka uu haya. Waddamada Jordan iyo
Filastiin iyo qeybo kamida Yemen, iyo Afghaan,
Baakistaan, Soomaaliya iyo waddama badan oo
kale ayay ka socotaa Tashayyuca lagu samaynaya
umadda Sunniyiinta ah. Waddanka Iiraan waxaa ku
noolaan jiray Sunniyiin tira badan oo dhashii ama
farcankii saxaabada ahaa, laakiin maanta waalaga
dabar gooyey oo Sunni waddankaasi aad buu ugu
yaryahay.
Shiicada waa niman madax adag, oo u arka
cadawgooda koowaad inuu yahay ninka sheegta
Sunni inuu yahay. Waxay aaminsan yahiin qofka
Shiiciga ah inuu ka fadli badan yahay nebiyadii
hore oo dhan. Qofka Shiiciga ah hadduu
geeriyooda, xataa haddii uu ku geeriyooda
firaashkiisa, waxay aaminsan yahiin inuu yahay
Shahiid, uuna geli doono Jannadiisa. Jannadu ma
gelaya qof aanan Shiici ahayn ayay qabaan. Qof
kasta oo Sunni ah wuxuu geli doonaa naarta ayay
aaminsan yahiin. Dhammaan waxani waa waxa ku
qoran kutubbadooda waaweyn ee maraajiicda u ah
(qofkii aqriyaa aqriyaye). Iiraan waxay dhalineysaa
Nukleer, uu reer galbeedku kasoo horjeedo.
Nukleerkaasi ay Iiraan dhalineyso wuxuu dhibaato
ku hayaa umadda Islaamka ee ku abtirsata
Sunnada nebiga (NNKH), waayo halka ay ka
billaabi doonto waa dhulalka Carbeed gaar ahaan
Xaramka, oo ay ciil iyo colaad weyn u qabta dadka
degen.
Waxaan daawanayay maalin dood dhex maraysay
Allaha xifdiyee sheekha reer Suuriya ee Sunniga ee
la yiraahda Sheikh Dr Cadnaan Al Carcuur, iyo
wadaad Shiici ah. Sheikh Al Carcuur baa weydiiyey
wadaadkii Shiiciga ahaa "Ka warran Yuhuud iyo
Nasaaro"? Wuxuu wadaadkii yiri "Waa dad ahlu diin
ah, oo lunsan, Ilaahayna wuu u dembi dhaafi
doonaa, maadama ay yahiin ahlu diin, wuxuuna
gelin doonaa Jannadiisa". Sheikh Al Carcuur baa
markaasi meel dhaw uga soo dusiyey oo yiri "Bal
ka warran, Caa'isha, xaaskii nebiga Alle (NNKH),
iyadu ma naar bay ku jirtaa mise Janno"? Wuxuu
wadaadkii yiri "Anigu la ima weydiiyo furaha
Jannada, mahayo furaha Jannada oo ma gelin kara
Caa'isha markaas". Sheikh Al Carcuur baa inta
qoslay istaagay asagoo labadiisa gacmood isku
garaacaya oo cod dheer ku leh "Muslimiintiiyeey
ma ujeeddaan!!, ma ujeeddaan xiqdiga ay Shiico u
qaadday xaaskii nebiga, heer ay yiraahdaan furaha
Jannada ma hayno, iyagoo oranay Yahuud iyo
Nasaaro waa ahlu diin Jannadayna gelayaan"?
Al Muhiim, ulajeeddadu waxay tahay qolada
Wahaabiyada waa Ahlu Sunnah wal Jamaacah,
waana firqa ku taagan kitaabka iyo Sunnada.
Immaa arrimahan Jihaadiga iyo waxyaabaha
dunida ka dhacay, Allaa naga og quluubtooda,
kuwii xukun ku raadiya iyo kuwii ay dar Alle ka
tahayba, laakiin waa qolo haddii Shiico lala mitaal
dhigo ay uun dembi karaaceyso ciddii la miitaal
dhigto. Allaha inawaafajiya Xaqa iyo towfiiqda.WQ:
Mohammed Tahir AbdiEmail: mohamed1@live.fi

Mah maah sedax leey ab

Saddex baa rag u wanaagsan
Nin tolkii u nacasa
Shisheeyana u nacaba
Reerkiisana u naaga

1. Saddex saddex kama dheregto
Ili daymo kama dheregto
Dhulna biyo kama dhergo
Dhegina war kama dheregto

2. Saddex saddex lama heshiiso
Nin qosol badan iyo nin qoosimaad badan
Nin quud jecel iyo aan quudhin
Nin qab weyn iyo nin aan u qabin

3. Saddex dumar laguma qabo
Gasiin xumo
Gogol xumo
Galmo xumo

4. Saddex saddex bay ka tagtaa
Roobku rays buu ka tagaa
Raggu rayi buu ka tagaa
Raaliyo haweena raas bay ka tagtaa

5. Saddex weligaa lama raaco
Rag kaa faqay
Rafiiqnimaad tihiin oo ku qadshay
Rag talo kaa reebay

6. Saddex naagtaada kugu nacda
Hambo la’aan
Hammo la’aan
Hammi la’aan

7. Saddex buu raggu is-dheer yahay
Garashada waxa soo socda
Wax ka qabashada waxa jooga
Ka samrida wax tegay

8. Saddex raggu wuu ku cimri deg degaa
Gogol xumo
Gasiin xumo
Carrab kulul

9. Saddex dadkaa kugu naca
Xishood la’aan
Xilo la’aan
Xoolo la’aan
1. Saddex tolkaabaa kugu naca
Hiil la’aan
Hoo la’aan
Hoy la’aan
1. Saddex saddex b aa lagu kabaa
Aqalka oo kaa yar ardaa baa lagu kabaa
Aqoontanda oo yar aamus baa lagu kabaa
Aduunkaaga oo yar iimaan baa lagu kabaa
2. Saddex saddex baa lagu cadeeyaa
Hadal run baa lagu cadeeyaa
Ilko caday baa lagu cadeeyaa
Mindi saawin baa lagu cadeeyaa
3. Saddex waa loo gudaa
Gabadh waa loo gudaa
Geedi waa loo gudaa
Ciyaar waa loo gudaa
4. Saddex saddex looma tilmaamo
Culimo cad looma tilmaamo
Carmal guur looma tilmaamo
Carrab lo’aad caws looma tilmaamo
5. Saddex waa la raacaa
Nin kaa caqli badan
Nin kaa cilmi badan
Nin kaa cuud badan
6. Saddex saddex lagama daayo
Rag shir lagama daayo
Dumar sheeko lagama daayo
Xoolana hees lagama daayo
7. Saddex waad ku degtaa
Guri barwaaqo
Gaari naageed
Gar cadaaladeed
8. Taajirimada waa saddex
Cuud ku taajir
Caqli ku taajir
Cilmi ku taajir
9. Saddex ma nabadgasho
Nin madax la saaxiibay
Nin sun la waraabshay
Nin sirtiisa haween u sheegay
1. Dumarku waa saddex
Naag gogol wacan
Naag gasiin wacan
Naag galmo wacan
1. Saddex lama badsado
Fadhi xidid
Soor fagaar
Ficil sokeeye
2. Saddex baa hourumar lagu gaadhaa
Hadal yar
Hawl badan
Hogaan wanaagsan
3. Saddex baa dib u gocosho leh
Gabadh gayaankeed ku gacan saydhay
Gallad aad baran weyday
Garaad garasho waayey
4. Saddex baa suldaanka laga eegaa
Garta
Guntiga
Gacanta
5. Saddex dumarku way neceb yihiin
Aamuska
Kelinimada
La xisaabtanka
6. Saddex bay naagi kugu dishaa
Dhal la’aan
Dhaqaale xumo
Dhego adayg
7. Saddex naag la’aantaa leh
Socadkaaga oo aan la ogaan
Sahay-daadoon kugu fillnaan
8. Saddex nin midna lalama haasaawe tago
Nin kaa qurux badan
Nin kaa hadal badan
Nin kaa dheereeya
9. Saddex waa lagu jabaa
Jaar xun
Jikaar waalid
Jacayl aan lagula ogeyn
1. Saddex ayaa dumarka ugu fiican
Hambo kugu celis
Hadal kaa maqla
Hanta kuu dhaqa
1. Saddex daacad ha-moodin
Dagaal ooge qabiil
Deeq shisheeye
Dumar dhoola cadayntood
2. Saddex tiiraanyo ayey kugu reebtaa
Tol aan is-maqlayn nin xukumay
Taf aan dhalayn nin qaba
Tiro adhi ah oo aan nin daajin
3. Saddex reer ma tarmaan
Reer habaar waalid qaba
Reer dhiig qarsoon qaba
Reer timo dheer u taliso
4. Saddex dumarku kuma wanaagsana
Fudayd
Feejig la’aan
Fadhi weyni
5. Saddex daymo badanaa
Nin walaashii doqon tahay
Nin dameer safar u diray
Nin yar oo dakano galay
6. Saddex ilaahay baa laga magan gala
Guluf dagaal oon tol badan lahayn
Gabadh aan xishood lahayn
Geeri aan ubad lahayn
Cali cabdi coomay
Suxufi, qoraa ah.
B.A in Journalis

Qaraxii xamar oo kordhay

Muqdisho: Dhaawacii qaraxa oo kordhay
22 Sebtembar 2015 Markii ugu danbaysay ee la
cusbooneysiiyay 13:27 SGA 10:27 GMT
Maamulka isbitaalka Madiina ee magaalada
Muqdisho ayaa sheegay in ay ka soo raynayso
xaaladda caafimaad ee dhaawacyo ka badan
labaatan qof oo xalay la gaarsiiyay isbitalkaasi.
Dadka ayaa ku dhaawacmay qarax wayn oo ka
dhacay barta koontarool ee ugu horeysa ee laga
galo madaxtooyada Soomaaliya.
Dhaawacyada oo u badan kuwa culus ayay
dhakhaatiirtu sheegeen in lagu sameeyay intooda
badan qaliin, waxayna rajo ka muujiyeen in ay ka
kacaan dhaawacyada soo gaaray.
Weriyaha BBC-da ee Muqdisho Ibraahim Maxamad
Aadan, oo saaka tagay isbitaalka Madiino ayaa
waraysi la yeeshay agaasimaha isbitalkaasi Dr
Maxad Yuusuf,
Wuxuu marka hore weydiiyay tirada dhawaacyada
ee ka soo gaaray qaraxii xalay ka dhacay
Muqdisho iyo xaaladdooda.

Wariye ayuu u doodayaa war xuma tashiilka caadeeystay walaalihii markana waana la xasuuqay

Wasiirka war faafinta dowlada waqtigeedda sii dhamaanaya ayaa cambaareeyay xariga loo geeystay wariyaal lacag ku raadsada dacaayad ay ka fidiyaan ummad colaadi dhex taal.

Wasiirku wuxuu ugu baaqay ahlusunna kuwa la baxay in ay sii daayaan wariyaasha u xiran balse muusa  ka hadlin walaalaha reer marka ee xasuuqa loo geeystay.

Amisom oo gumaad ku heeysa shacabka soomaalida ayaan jirin cid ka hadasha kufsiga iyo dilka jogtada ah ee ay u geeystaan soomaalida maatada ah ee ku nool koonfur soomaaliya.

Nin la xiray xabsi ku jira xaalkiisa ma xumee nin xabaala loo diray xila iyo xera caruur ah ka tagay xushmad darro xabad loogu xarshaashay miyeey ka xaq hooseeyaan xariga wariyaal xumaan fidiyaal ah

Waxeey ila tahau wasiirka in lacag la siiyay si uu uga hadlo wariyaasha la xiray.

Mise wuxuu moodaa warfaafintu in ay tahay o kaliya in uu ka hadlo wariyaal qura.

Qabiil dahan qolya qaldan qaran dunsan qarash hoos yaal

Waa sheeka aan la yaabay toloow idin kuna miyaad la yaabteen.

Cabdi wali gaas qabiil dahan ayuu qarankii ku asqeeyay.

Axmad madoobe qolya qaldan ayuu daba qabtay asagoo raacaya wada dhalasha dambe.

Xasan oo doonaya in loo aqoonsado madaxweeyne qaran ayaa ka biya diiday qaabka ay u rabaan gaas iyo axmad madoobe oo qabyaaladu dilatay.

Reerka ka soo jeeda goballada dhexe ahna qolyaha talada wadanka haya ayaa iyana noqday qaran dunis in kastoo ay jiraan rag iska celi.

Waxaa iyana meesha ku jira wadamada dariska oo shidaal ku shubaya arimaha soomaaliya gaar ahaan itoobiya iyo keenya ayaa qarash ku bixinaya kala geeynta ummada soomaalida ah ee walaalaha ah ayagoo ka faaiideeusanaya kuwa islaamnimada ka been shagaya kuna dhaqmaya dastuur alle looga fogaanayo.

Si kastaba ha noqotee xalka soomaaaliyaa waa kitaabka alle uun.

Masja allaah

Masha allaah

Xadiiska 8 kitabka arbacu nawaawi Wuxuu ka hadlayaa xurmada muslimka

Waxaa laga weriyay ibnu Cumar (Allaha ka raalli noqdee) inuu yiri Nebigu( s.c.w. ): ”Waxaa lay amray inaan dadka la jihaado ilaa ay ka qiraan midnimada Allah iyo inuu isaga keliya yahay ilaaha xaqa ah, wixii ka soo haraana ee la caabudo ay yihiin ilaahyo been iyo baadil loogu hoggaansan yahay ee aan xaq aheyn in laga hortagona ay waajib tahay. Waxaa sidoo kale nebiga la amray iyo ciddii rumeysayba in ay ku jihaadaan dadka ilaa ay ka qiraa nebinnimada Rasuulka llaahay, salaadda tukadaan, sakadana bixiyaan. Haddii ay sidaa yeelaan waxaa badbaadaya dhiiggooda, iyo maalkooda wixii aan ka aheyn xaqa islaamka, wixii intaa ka dheeraada llaahay baa ka xisaabaya.” [Bukhaari iyo Muslim] Sharaxa: Xadiiska Sideedaad Xadiiskani wuxuu inoo sheegay Saldhigyada lslaamka uqu waaweyn iyo in qofkii diida lala jihaadayo, dhiiggiisa iyo maalkiisuna in ay xalaal u yihiin imaamka Muslimiinta, ninkii intaa laga helose waa xaaraan in dhiiggiisa la dhadiyo iyo in xoolahiisa la dhaco. Xaqa islaamka waxaa looga jeedaa ku dhaqanka xeerka islaamka, sida bixinta xuquuqda lagu yeesho xoolahiisa iyo naftiisa ka dheeraanshaha dembiyada waaweyn iyo guud ahaan dhowridda sharciga. Qofka sidaa muuqata ugu dhaqma diinta islaamka haddii si hoos ahaan ah uu ku kaco waxyaalaha ku reeban diinta, Ilaahay baa la xisaabtami doona, innagu waxaan kula dhaqmeynaa sida inooga muuqata, haddiise uu muujiyo lslaamnimo hoosna ku qarsado gaalnimo ama munaafaqnimo innagu shaqo kuma lihin waxa u qarsoon waxaan ula dhaqmeynaa muslimnimo toosan. FAA’IIDADA XADIISKA In lala jihaado Cadowga Islaamka, ilaa a ay ka islaamaan, ama ay cahdi la galaan imaamka musiimka; Ninka ka taga salaadda ma diida sakada wuxuu la mid yahay gaalada cadawga u ah islaamka; In qofka muslimka dhiiggiisa iyo maalkiisaba ay xaaraan yihiin in lagu xadgudbo; Dhiigga qofka muslimka ah in la daadiyaa waa xaaraan, xoolihiisa in la dhacaana waa xaaraan; Qofka lslaamnimada muujinaaya waa laga aqbalayaa wixii u qarsoon llaahay baa loo tala saaranayaa.

Xadiiska 7 kitaabka arbacu nawaawi wuxuu ka hadlayaa waanada

Waxaa laga weriyay Abuu-Huqayya Tamiim ibn Aws ad-Daarii (Allaha ha ka raalli noqdee): ”In Nebigu (s.c.w.) yiri: Diintu waa waano, waxaannu niri ‘ayuu u yahay? Rasuulka Allow! Wuxuu yiri: wuxuu u yahay Allah iyo Kitaabkiisa, iyo Rasuulkiisa, iyo madaxda musl imiinta iyo dadweynahaba.” [Muslim] Sharaxa: Xadiiska Todobaad Xadiiskani wuxuu ka hadlayaa qiimaha weyn ee waanadu ku leedahay Diinta lslaamka, Diintu waxay waano u tahay llaahay waxaa loola jeedaa: in la aqbalo waanadiisa uu dadka ugu yeeray, in la rumeeyo keli ahaantiisa, in lagu sheego wuxuu isagu isku tilmaamay, lagalana haro shirkiga ama wadaajinta cibaadada, xaqa Ilaahayna aan cid kale la siinnin, nicmaduu kuugu deeqay aan cid kale loo tiirin Wuxuu diinku waano u yahay Kitaabka Ilaahay: in la rumeeyo inuu yahay kitaab ka soo degay xagga Ilaahay, kaddibna la xurmeeyo laguna camal falo. Wuxuu diinku waano ugu yahay Nebiga( s,c.w.) in la rumeeyo inuu yahay Rasuulkii llaahay u soo diray dadka lana rumeeyo wuxuu sheego oo dhan, lana raaco awaamiirta uu faro, lagana dheeraado wuxuu reebo. Madaxda Muslimka wuxuu diinku waano ugu yahay waa in xaqa loogu gargaaro wixii gefaf ama qallooc ah lagu baraarujiyo amarrada ay soo saaraan oo ay dadka ugu daneynayaan, shareecadana waafaqsan in la fuliyo, inaan loo baarin ceebo, inaan laga faafin dacaayad dadka nacsiisa iyo in lagu gacansiiyo mashaariicda lagu hormarinayo danaha ummadda iyo inaan ammaan been-been ah iyo munaafaqnimo lala hoos roorin. Dadweynaha wuxuu waano ugu yahay in lagu hunuuniyo xaqa in wax la baro, kuwa qalloocan in looga digo xumaanta, kuwa jaahilka ah wax la baro iwm.. Marka diinkuba wuxuu ku hirgeli karo waa waano iyo wax isu sheeg. FAA’IIDADA XADIISKA Wuxuu natusayaa in waanadu qiimo weyn ku leedahay Diinta Islaamka, Waanada llaahay waa in la aqbalo wuxuu ummaddiisa ku waaniyay, Waanada Rassulka waa in la rumeeyo lana raaco jidka uu inoo jideeyay, Waanada kitaabka waa in lagu camalfalo, Waanada Madaxda waa in lagu caawiyo fulinta xaqa, Waanada dadweynaha waa in la hanuuniyaa. 

Xafiiska 6kitaabka arbacu nawaawi

Waxaa laga weriyay Abuu-Cabdulaahi an-Nucmaan ibn Bashiir (Allaha ka raalli noqdee), ”Inuu yiri waxaan maqlay Rasuulkii Allah( s.c-w) oo leh: Xalaashu waa caddahay, xaaraantuna waa caddahay, waxaana jira arrimo murugsan oo aan xalaal iyo xaaraan midna ku caddeyn, dadka badankiisuna ka warqabin, marka ninka ka dhowrsada arrimahaa shakigu ku jiro waxaa u badbaaday diintiisa iyo sharafkiisa, ninkii arrimaha shakiga ku dhacaana waa nin ku dhacay xaaraan oo kale sidii nin xoolo u foofiyay meel seero agteed ah, waxaa looga baqaa in xooluhu seerahaa u dhacaan oo ay daaqaan. Hooyaay! ogaada in Boqor kasta leeyahay seero ama xirmooyin, seeraha llaahayna waa waxa uu xaaraantimeeyey. Hooyaay! Ogaada in jirka ay ku iirto waslad hilib ah oo haddii ay hagaagto jirkoo dhan baa hagaagaya, haddii ay xumaato jirkoo dhan baan xumaanaya. Ogaada taasi waa qalbiga.” [Bukhaari iyo Muslim] Sharaxa: Xadiiska Lixaad Xadiiskani waa saldhigga cilmiga fiqiga ee lagu geexay xalaashai yo xaaraanta, w axaanu xadiisku inoogu qaybiyey waxyaalaha innaga hor imaanaya ‘inaaney ka baxsaneyn saddexx aalo midkood. Wax lagu caddeeyay xaaraannimadiisa. Waxa la caddeeyay xalaalnimadiisa. Waxa l aga shakiyay in uu xalaal yahay iyo inuu xaaraan yahay. Marka labada’ hore muran kama joogo, waxaase xadiisku tilmaamay wixi laga yeeli lahaa xaaladda seddexaad, waxaanu amray in laga dheeraado shubhaada intii lagu dhici lahaa xaaraanta. Wuxuu ku matalay shubhada nin xoolo u foofiyay beero soohdintood, wuxuu halis u yahay in xooolihiisu beeraha u dhacaan oo ay daaqaan, halkaana waxa ka dhacaya in ninkii beertiisa la daaqay dagaal ku qaado ninka xoolaha la jiray, marka si dagaalka looga nabadgalo waa in xoolaha laga dheereeyo soohdinta beeraha. Haddaba, beerta llaahay waa waxa uu xaaraantinnimeeyey, ninkii beertaa u dhacaana waa inuu isu diyaariyo dagaalka llaahay. Waxaa kaloo xadiisku sheegay in qofka gudihi isa laga hoggaamiyo, haddii, qofka hoggaaankiisa guduhu toosnaado, qofkuna waa toosayaa’ haddii hoggaanka guduhu qalloocdo qofkuna waa qalloocanayaa. Haddaba, hoggaanka guduhu muxuu yahay? Hoggaanka guduhu waa Qalbiga. Marka waa inuu qofku ku dadaalo siduu qalbigiisa uga dhigi ‘lahaa mid saafi ah oo toosan. FAA’IIDADA XADIISKA Kala soocidda xalaasha, xaaraanta iyo shubahada, ln shubahada laga dheeraado si looga nabadgalo xaaraanta, ln qofku hagaajiyo qalbigiisa kana nadiifiyo xinka, xasadka, calool ku-haynta i.w.m.

Xadiiska 5 kkitaabka arbacu nawaawi qeeybta bidcada

Waxaa laga weriyay hooyadii Mu’miniinta Umm CabdullaahC aa’isha (Allah ha ka raalli noqdee): ”Inay tiri: wuxuu yiri Rasuulkii Allah (s.c.w.): Qofkii amarkayagan ku soo dara waxaa an ka mid ahayn isaga lagu celinayaa.” [Bukhaari iyo Muslim] Sharaxa: Xadiiska Shannaad Xadiiskani wuxuu caddeynayaa qofkii ka leexda Jidkii Alle iyo Rasuulku jideeyeen inuu baadi yahay Xadiiskan waa udubbada ugu waaweyn ee Islaamka, wuxuu ka digayaa in Diinta lagu soo daro wax aan ka mid ahayn, ama laga naaqusiyo, ama la beddelo ama la qalloociyo. Sababtoo ah Diinta Islaamku wey dhammeystirantahay oo Ilaahaybaaabyay, marka qofkii wax ku soo daraya ama ka naaqusinaya wuxuu ka dhigan yahay gof leh anigaa llaahay ka aqoon badan oo waxaanu sheegin baan Diinta ku darayaa, ama wuxuu sheegay baan ka goynayaa. Waxyaalaha laga digaayo in diinta lagu soo darriyo ama laga naaqusiyo ma aha oo keliya cibaadada ee waa farac kasta oo ka mid ah Diinta lslaamka sida macaamilaadka Nikaaxa, Usluubta, Anshaxa, Xiriirka Bulshada, xuquuqdooda iwm. Haddaba, qofka muslimka ah ee ku camal fala masalo aan sharciga ku dhisneyna baalkiisu waa in camalki isu buro oon laga ajar-siin, weliba waxaa la arkaa inuu ku dambaabo ama diintaba kaga baxo falalka qaarkood. Haddaba waxaa waajib ku ah qof kastao o muslim ah inuu hubsado in camalkiisu sharciga waafagsan yahay iyo in kale. Waxaana jira miisaan lagu qiyaaso camalka oo ah sida uu Nebigu( s.c.w) iyo asxaabtiisu ugu camalfali jireen mas’alada hortaalla. Waxaad heleysaa jawaab saxiix ah oo laga soo weriyay Nebigi iyo Asxaabtiisii, Haddaba, waa in laga digtoonaado bidcada iyo sheekada ku-tiri-ku-teenka ah ee loo ekeysiinayo diinta laguna khawiyeysiinayo dadka ma-kastada ah ama aqoonta gaaban xagga diinta. FAA’IIDADA XADIISKA Mas’ala kasta oon sharciga ku fadhin waa baadinnimo; In laga digtoonaadob idcada; In qofkuf alki isak u mi isaamos harcigais laamka; Inla barto diinta si loo kala saaro bidcada iyo sunnada; In diintu dadka ku filan tahay oo laga deeqtoon yahay bidcada.

Xadiiska 4 kitaabka arbacu nawaawi

Wuxuu yiri Abuu Cabdir-Raxmaan Cabdullaahi ibn Mascuud (Allaha ka raalli noqdee): ”Waxaa noo xadisay Rasuulkii Allah (scw) isagoo ah runle la rumeeye oo wuxu u yiri: Qof ka waxaa lagu uruuriyaa caloosha hooyadii isagoo candhuuf yar ah 40 maalmood intaa in la’egna, wuxuu ahaanaya xinjir yar, intaa in la’egna wuxuu noqonayaa waslad yar oo hilib ah, markaasaa loo soo dirayaa malag wuxuu ku afuufayaa nafta waxaana la farayaa afar eray oo kala ah: Inuu qoro Arsaaqadiisa, Cimrigiisa, Shaqadiisa ama Camalkiisa Iyo in uu yahay Shaqaabad ama Saciid. Waxaan ku dhaartay Allaha aan ilaah kale jirin xaq lagu caabudo isaga ma ahee; qofku wuxuu falayaa camalka reer jannaadka ilaa uu u jirsado in xusul ah, markaas hadduu yahay qof loo qoray Naarta, Wuxuu falayaa camalka reer-naareedka, markaasuu gelayaa Naarta. Ama qofku wuxuu falayaa camalka reer-naareedka ilaa uu u jirsado in xusul ah, marka hadduu ahaa qof loo qoray Jannada wuxuu falayaa camalkad reer-Jannaadka, markaasuu gelayaa Jannada.” [Bukhaari iyo Muslim] Sharaxa: Xadiiska Afaraad Xadiiskani wuxuu caddeynayaa heerarka kala duwan ee qofku marayo inta uu caloosha ku jiro, heerka ugu horreeya waa isagoo dhibic candhuuf ah ayuu gelayaa minka hooyada, muddo 120 beri ah ayey isu beddeleysaa cad yar oo hilib ah oo in mar la goosto la’eg. Marka ay bilood u dhammaato ayaa lagu abuurayaa nolosha Aadannimada iyo suuraddiisa, isla markaa Allahii aan cilmigiisu xuduudda laheyn oo og qofkaasi wuxuu ku kici doono shar iyo ‘khey” ayaa wuxuu amrayaa in la qoro xaal nololeedka qofkaa iyo wuxuu abaalmarin mudan doono, arrimahaasna waxaa fulinaya malaggii Alla u xil saaray. Waxaa kale oo xadiiskani ina tusinayaa inaan Naarta iyo Jannada loo kala dhoweyn oo ay ku xiran tahay khaatuma kheyrka, waxaa la arkaa in qof ku gaal ama faasiq yahay, laakiin, marka geeridiisu soo dhowaato iska islaamo ama tooba keeno hadduu caasi yahay. Haddaba waxaa ‘la gudboon qof waliba inuu ‘Illaahay baryo, ,inuu khaatimadiisa kheyr ka dhigo. FAA’IIDADA XADIISKA Xaaladaha kala duwan oo qofku ku marayo uurka hooyadi. llaa 4 bif ood laga gaaro inaan qofka lagu abuurin ruuxda Aadannimada. Kheyrka iyo shartu sidey isugu dhow yihiin.

Xadiiska 3 kiyaabka arbavu nawaawi

Waxaa laga wariyey Abuu Cabd ar-Raxmaan ‘Cabullaahi ibn Cumar-ibn al-Khaddaab (Allaha ka raalli noqdee): ”Inuu yiri: Waxaan maqlay Rasuulkii Allah (scw) oo leh: Waxaa lagu dhisay lslaamka Shan dhibdib oo kala ah.” [Bukhaari iyo Muslim] Qiridda in ilaah jirin xaq lagu caabudo Alla ma ahee, Nebi Muxammadna Rasuulkii Alla yahay. Oogidda salaadda. Bixinta Sakada. Soomidda Bisha Ramadaan. Gudashada Xajka. Sharaxa: Xadiiska Sadexaad Xadiiskan wuxuu la mid yahay xadiiska labaad qaybta ku saabsan arkaanta lslaamka, marka shantaasi dhidib, waa shanta tiir ee qofka loogu agoonsan karo inuu ka mid yahay bulshada Muslimka ah. Muslimnimada runta ahna waa hadba sida qofku ugu dhaqmo shantaa tiir iyo waxyaalahal a xiriira.

Hey

Hey, I just downloaded WhatsApp Messenger on my Android. It is a smartphone messenger which replaces SMS. This app even lets me send pictures, video and other multimedia! WhatsApp Messenger is available for Android, iPhone, Nokia, Windows Phone and BlackBerry and there is no PIN or username to remember - it works just like SMS and uses your internet data plan. Get it now from https://www.whatsapp.com/download/ and say good-bye to SMS!

Koonfur afrika oo laga soomayo maalinta bari ah

Koonfur afrika oo laga soomayo.
Majmaca culimada islaamka ayaa ku dhawaaqay in maalinta bari ah ay tahay maalin ramadaan.

Wadamada islaamka badankooda ayaa laga soomayaa maalinta bariyo ah.

Somaliya oo ah dal aan laheyn culima mideusan ayaa noqon doona dal meelaha qaar laga soomo halka kuwa qaar ay afursanaan doonaan khilaaf u dhaxeeya malaashiyaad donaya in la qaato fiktradahood.

Xadiiska 2 kitaankabarbacibnawaaw

Waxaa laga weriyey sidoo kale ‘Cumar (Allah haka raalli noqdee), in uu yiri: Maalin maalmaha ka mid ah annagoo Nebiga (scw) la fadhinna ayuu nagu soo baxay nin aad u dhar cad aadna u tima madow oo aanay ka muuqan astaan safar nin yaqaanna nagu jirin, ilaa uu Nebiga ag-fariistay, markaasuu jilbaha jilbaha u saaray, baabacooyinkiisnaa kor saaray bowdada Nebiga (scw) markaasuu ku yiri: Muxammadow ii sheeg lslaamka. Markaasuu Rasuulkii Alla (scw) yiri: lslaamku waa inaad qirto inaan ilaah jirin xaq lagu caabudo Alla ma ahee, Nebi Muxammadna Rasuulkii Allah yahay, inaad oogtid salaadda, bixisid sakada, soontid bisha Ramadaan iyo u xajidid Baydka Allah haddii aad awooddid. Markaasuu yiri: Run baad sheegtay, markaasaan la yaabnay ninka wax warsanaya ee haddana leh run baad sheegtay. Haddana wuxuu ku yiri: Ii sheeg Iimaanka. Markaasuu yiri: Iimaanku waa inaad rumeysid Alla iyo malaa’iktiisa, Kutubtiisa, Rusushiisa, maalinta qiyaamaha iyo Qaddarka Alla shar iyo kheyrba. Wuxuu yiri: Run baad sheegtay. Wuxuu yiri: Haddana ii sheeg Ixsaanka. Wuxuu yiri: Ixsaanku waa inaad Alla u caabuddid sidii adigoo arkaya, maxaa yeelay, haddii aadan arkeyn isagaa ku arkaya. Wuxuu yiri: iiga warran saacaddu markay dhacayso. Wuxu u yiri Nebiga (scw): Kaagama war rooni. Wuxuu yiri: iiga warran calaamadaha lagu garto markay soo dhowaato. Wuxuu ku jawaabay: In addoontu dhasho sayidkeeda iyo in dadka kabaha la’ee qaawan ee saboolka iyo reer baadiyaha ku tartamaan sara-dhis. Markaasuu iska tegey. Markii Nibigii Cabbaar aamusnaa ayuu yiri: Cumarow, ma garanaysay.ninkii wax warsanayey? Markaasaaniri; Allah iyo Rasuulkiisaa og. Wuxuu yiri Nebiga (s.c.w.): Wuxuu ahaa Jibriil, oo idiinku yimid inuu idin baro diintiinna. [Muslim]. Sharaxa: Xadiiska Labaad Xadiiskani wuxuu koobay saldhigyadii Diinta Islaamka oo ah tiirarka Islaamka, tiirarka Imaanka iyo daacadnimada. Marka irridda laga gelayaa Diinta Islaamka waa inaad qirto ikhtiyaarkaada, in ilaah jirin xaq lagu caabudo Alla ma ahee, in Nebi Muxammed Rasuulkii Alle yahay. Tiirka labaad ee Diintu waa salaadda, qofkii ka tagaana waa qof Alla ku kufriyey. Tiirka Saad waa in la bixiyo sakada, qofka leh xoolo ay ka waajibtay. Tiirka Afaraad waa in la soomo bisha Ramadaan oo laga reebtoomo cuntada, cabidda iyo galmada u dhexeysa ragga iyo haweenka, laga billaabo waaberiga ilaa qorraxdu ka dhacdo. Tiirka Shanaad waa inaad u Xajidid Beydka Alle ee Makka ku yaalla, waxaana laga rabaa tiirkan qofk a awoodda u leh. Marka tiir kasta oo ka mid ah Shantaa, wuxuu ku fadhiyaa saldhig weyn oo leh xididdo furuuc badan, haddaad si faahfaahsan u rabtid, waxaad ka heli kartaa kutubaha fiqiga. Tiirarku iimaanku iyagu waa lix (6) oo kala ah: Inaad rumeyso si dhab ah u ictiqaadiso jiritaanka iyo midnimada Allah’ Inaad rumeyso jiritaanka malaa’ikta oo ah khalqi Ilaahay k a uumay nuur oo innaga duwan, Inaad rumeyso in llaahay kutub hanuun iyo iftiin gudcurka nolosha looga baxo ah soo deiiyay ee uu u dambeeyey laguna khatimay kitaabka Qur ‘aan k a, I naad rumeysid in Ilaahay rusul soo diray, ee uu u dambeeyey laguna khatimay nebigeennii suubbanaa Muxammad (scw) . Inaad rumeysid maalinta xisaabta, oo ah inay jirto, maalin la xisaabi doono dadka waxay faleen, dhimashada kaddib la soo saari doono lagana abaal marin doono waxay geysteen samaan iyo xumaan. Inaad rumeysid dhacdooyinka ka dhacaaya dunida inay yihiin wax llaahay qaddaray shar iyo kheyrba. Tiirarka iimaanku waa camal qalbiga ku xiran qofka iyo Ilaahay un baa og inuu run sheegay iyo in kale, mana laha furuuc badan oo muuqaneysa sida tiirarka lslaamka. Arrinta 3aad ee saldhigga islaamka waa ixsaanka, waxaan dhihi karnaa waa dhuuxa islaamka. Haddii aanu geed dhuux laheynna isma taagi karo marka ixsaanka waxaa loola jeedaa in ay qofka dhab ka tahay rumeynta Diinta Islaamka waa in uu si daacad iyo hagar la’aan ah ugu camal falo sharciga Isfaamka. Waa inuu Alla u caabbudo sidii asagoo hortaagan, maxaa yeelay, haddii aanu qofku arkeyn llaahay asagaa arkaaya. Markii saldhigyadii Islaamku dhammaadeen ayuu warsaday Jibriil Nebigii {scw) waqtiga qiyaamuhu kacaayo. wuxuu ugu iawaabay: kaagama war rooni. Sababtoo ah waa arrimaha cilmigooda llaahay la keli noqday oo aanu u sheegin khalqigiisa, halkaa waxaan ka ogaaneynaa dadka isku shuqliya inay wax ka sheegaan cilmi-qeybka, sida kuwa dhaha dunidu waxay jireysaa 7.000 oo sano ama 4.000 iyo shey iwm., iney sheeko baraley tahay. Wuxuu warsaday haddana Jibriil astaamaha lagu ogaado in Qiyaamuhu dhow yahay. Wuxuu sheegay Nebigu (scw) in astaamaha ay ka mid yihiin: In addoontu sayidkeeda dhasho, waxay ku fasireen culamadu inay badan doonaan carruurta waalidkood ku caasi noqonaaya oon u aabbo yeeleyn xurmada, sharafta iyo xannaanada waalidku ka mudan yahay carruurtooda, ilaa ay ka gaaraan heer ay ula dhaqmaan hooyadooda sidii addoon ay leeyihiin ama qof ciidan ah oo u shaqeeya. Waxaa ka mid ah calaamadaha saacadda in dadka reer baadiyaha ah ee cayrta ah ay qabsan doonaan magaalooyinka kuna tartami doonaan saraha dhaadheer isuguna faani doonaan . FAA’IIDADA XADIISKA Waxaa lagu koobay xadiiskan saldhigyadii Diinta lslaamka. Waxaa lagu sheegay in waqtiga Qiyaamuhu kici doono Alla oo keliya og yahay haddii cid too sheegi lahaa waxaa loo sheegi lahaa Malaku-Jibriil iyo Nebi Muxammad (s.c.w.). Qofka Muslimka ah waxaa ku habboon inuu ku dadaalo nadaafadda dharkiisa iyo heybaddiisa sida Jibriil u soo labbistay oo kale.

Xadiiska 1 ee kitaabka arbacu nawaawi

Waxaa laga wariyey Amiirkii Mu’miniinta Cumar ibn al-Khaddaab Alla haka Raalli Noqdee: Inuu yiri; waxaan maqlay Nebiga (scw) oo leh: Camalku waxaaa saldhig u ah niyadda, qof kastaana wuxuu helaa niyaddiisa, marka qofkii u hijrooday llaahay dartii iyo Rasuulkiisa wuxuu helayaa ajar llaahay. Qofkii u hijrooda inuu adduunyo helo ama gabar uu rabo guurkeeda, isna waxaa lagu abaalmarinayaa niyadiisa oo llaahay ka sugi maayo abaalgud”. [Bukhaari iyo Muslim] Sharaxa: Xadiiska Kowaad Niyadda waxaa looga jeedaa marka qofku shaqo qabanayo wuxuu ula jeedo ama u qasad leeyahay, marka niyaddu waa saldhigga camalka qofka muslimka ah, waana miisaanka camalka lagu qiyaaso, marka haddii niyaddu saafi tahay oo lilaahi loola jeedo, rasuulkii Allana howshaa lagu raad raacayo camalkii waa ansaxay haddiise wax kale lagu dheeho, ama aan rasuulkii lagu raad raaceyn, camalkii waa buray. Hijradu waxay ahayd in markii gaaladu haysatay Makka laga tagoo o lagu biro xarunta lslaamka ee Mediina, taana waxaa loola ieeday in qofku ka guuro meeshaa annu ku haysan inuu ugu dhaqmo Diinta Islaamka si xurriyad ah.

FAA’IDADA XADIISKA: Wuxuu noo faa’ ideynaya xaadiiskani arrimaha soo socda: Inaan camalku ansaxeyn niyad suubban la’aan. In qofka laga abaalmariyo camalka uu niyad wanaag u falo, shareecadana waafaqsan’ Camalka Alle (sw) aqbalayo inuu yahay kan isaga dartii loo falay hagar la’aan, shareecadana waafaqsan. Qofkii camalkii uu falay ee shareecada waafaqsana ku dara istus-tus ama uga gogol leh camalka adduunku hel, ama halagu a mmaano ee magac iyo maaldoon ah waxaa buraya ajarkiisa oo Illaahay waxba ka sugi maayo.

Advers

14463fc9-a434-476f-bb7c-2702574bb6a1

Ururka xamaas oo doonaya in uu dowladbislaami ah ka aburo qaza

Xamaas oo ah urur gubanimo doon ah oo dagaal kula jira yahuuda xoogga ku heeysata dhulka falastiiniyiinta ayaa doonaya in uu dowlad islaami ah ka dhiso qaza.

Xamaas ayaa xifaaltan siyaasadeed kala dhaxeeysaa ururka fataax oo u janjeera dhanka dastturka iyo arimaha yahuuda.

Madaxweyne maxamuud cabaas ayaa ju dhawaaqay in uu kala diray xukuumada falastiin kadib markii xukuumada falastiin àwoodi weeysay in ay ka taliso qaza.

Doorashafii 2006 ka dhacday falastiin ayaa urur xamas helay aqlabiyada xukuumada qaza.

Xamaas oo ah urur islaami ayaa haatan u muuqda kuwa doonaya madax banaani ay ka qaataan falastiin intee kale ayagoo doonaya in ay ka hirgaliyaan magaalada qaza shareecada islaamka.

Biyacade

Let's video chat and text on imo! Get the free app www5.getimoapp.com

Maxamad mursi oo la xukumay

Wadaadka akhwaanu musliminka masar ahaana madaxweeynihii saxda ee dalka masar ayaa lagu xukumay dil doogasho ah.

Maxad mursi oo doonayay in dalka masar lagu xukumo ayaa la kulmay siyaasad xumo taasoovkentay in xukumka aybaf gambiyaan munaafiqiin sheegta islaamnimada.

nin naagtiisa u faray casiirka sacuudiga laga cabo

Haweeneey soomaali ah baa xilli hore u tahriibtay dalka sacuudi carabiya waxeeyna halkaasi u aaday shaqo iyo lacag ay dooneeysay in ay guri ka dhisato, haweeneeyda waxeey aheeyd xaas leh laba caruur ah, waxeeyna ku dhaaftay ninkeedii.Muddo dhowr sano ah kadib ayeey ku soo laabatay soomaaliya waxaana garoonka diyaaraha ee xamar ku soo dhaweeyay ninkeeda oo muddo sugayay.

kitaabka arbacu nawaaw xadiis2

ﻦ ﻋﻤﺮ ﺭﺿﻲ ﺍﻟﻠﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻋﻨﻪ ﺃﻳﻀﺎ ﻗﺎﻝ :
ﺑﻴﻨﻤﺎ ﻧﺤﻦ ﺟﻠﻮﺱ ﻋﻨﺪ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻟﻠﻪ ﺻﻠﻰ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺁﻟﻪ ﻭﺳﻠﻢ
ﺫﺍﺕ ﻳﻮﻡ ﺇﺫ ﻃﻠﻊ ﻋﻠﻴﻨﺎ ﺭﺟﻞ ﺷﺪﻳﺪ ﺑﻴﺎﺽ ﺍﻟﺜﻴﺎﺏ ﺷﺪﻳﺪ ﺳﻮﺍﺩ
ﺍﻟﺸﻌﺮ ﻻ ﻳﺮﻯ ﻋﻠﻴﻪ ﺃﺛﺮ ﺍﻟﺴﻔﺮ ﻭﻻ ﻳﻌﺮﻓﻪ ﻣﻨﺎ

kitaabka arbacu nawaawi xadiis 1

ﻋﻦ ﺃﻣﻴﺮ ﺍﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﺃﺑﻲ ﺣﻔﺺ ﻋﻤﺮ ﺑﻦ ﺍﻟﺨﻄﺎﺏ ﺭﺿﻲ
ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻨﻪ ، ﻗﺎﻝ : ﺳﻤﻌﺖ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻟﻠﻪ ﺻﻠﻰ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ
ﻳﻘﻮﻝ : ( ﺇﻧﻤﺎ ﺍﻷﻋﻤﺎﻝ ﺑﺎﻟﻨﻴﺎﺕ ، ﻭﺇﻧﻤﺎ ﻟﻜﻞ ﺍﻣﺮﻱﺀ ﻣﺎﻧﻮﻯ
، ﻓﻤﻦ ﻛﺎﻧﺖ ﻫﺠﺮﺗﻪ ﺇﻟﻰ ﺍﻟﻠﻪ ﻭﺭﺳﻮﻟﻪ ، ﻓﻬﺠﺮﺗﻪ ﺇﻟﻰ ﺍﻟﻠﻪ
ﻭﺭﺳﻮﻟﻪ ، ﻭﻣﻦ ﻛﺎﻧﺖ ﻫﺠﺮﺗﻪ ﻟﺪﻧﻴﺎ ﻳﺼﻴﺒﻬﺎ ، ﺃﻭ ﺍﻣﺮﺃﺓ
ﻳﻨﻜﺤﻬﺎ ، ﻓﻬﺠﺮﺗﻪ ﺇﻟﻰ ﻣﺎ ﻫﺎﺟﺮ ﺇﻟﻴﻪ ) ﺭﻭﺍﻩ